سامانه ملي شهر و روستا
آيين نامه نحوه تعيين و تشخيص و پرداخت حق كسب و پيشه يا تجارت
مصوب1/4/1348
ماده ۱ ـ پرداخت حق كسب و پيشه يا تجارت اشخاص (اعم از مستأجر يا متصرف يا خود مالك) كه محل كار آنان در اثر اجراي طرحهاي احداث و توسعه معابر و نوسازي و عمران شهري از بين ميرود طبق مقررات اين آييننامه از طرف شهرداري پرداخت مي‌شود.
ماده ۲ ـ منظور از مستاجر اشخاصي هستند كه تصرف آنان در ملك بعنوان اجاره يا صلح منافع يا هرنوع ديگري به منظور اجاره باشد اعم از اينكه نسبت به مورد تصرف سند رسمي يا غير رسمي‌تنظيم شده و يا تصرف متصرف برحسب تراضي با موجر يا نماينده قانوني او به عنوان اجاره باشد.
ماده ۳ ـ شهرداري مكلف است هنگام اجراي مقررات ماده ۱۶ قانون نوسازي و عمران شهري فهرستي وسيله هيئت‌هاي ارزيابي از اسامي مستأجرين و متصرفين به عنوان اجاره و همچنين مالكيني كه در ملك خود به كسب يا تجارت اشتغال دارند تهيه و در فهرست مزبور با ذكر مساحت و مشخصات محل كسب و پيشه در صورتي كه قبل از اعلام طرح ملك محل كسب يا تجارت يا پيشه بوده ميزان پرداخت حق كسب يا پيشه يا تجارت را تعيين و در صورتي كه قبل از اعلام طرح محل كسب و پيشه يا تجارت نبوده اين موضوع را صريحاً در فهرست مزبور قيد نمايند و اين فهرست را منضم به فهرست ارزيابي و ساير مداركي كه در ماده ۱۶ قانون نوسازي مذكور است پس از تأييد انجمن شهر براي تصويب وزارت كشور ارسال دارد.
ماده ۴ ـ شهرداري مكلف است هنگام اجراي مقررات ماده ۱۷ قانون نوسازي و عمران شهري نسبت به پرداخت حق كسب و پيشه يا تجارت مذكور در ماده ۲ اين آييننامه نيز با رعايت ماده ۲۰ قانون نوسازي و عمران شهري اقدام نمايد.
ماده ۵ ـ هيئت هاي ارزيابي مأمور اجراي مقررات ماده ۱۶ قانون نوسازي و عمران شهري در اجراي مقررات ماده ۳ اين آييننامه مكلفند با توجه به نكات و ضوابط زير نسبت به تعيين ميزان حق كسب و پيشه و تجارت اقدام نمايند.
1-موقعيت و مرغوبيت محل كسب و پيشه يا تجارت.
۲ ـ شرايط و كيفيات اجاره از لحاظ مزايايي كه در عقد اجاره براي موجر يا مستأجر منظور گرديده است.
۳ ـ طول مدت اشتغال به كسب و پيشه و تجارت در محل كار و حسن شهرت او كه در معروفيت محل مزبور مؤثر افتاده است.
۴ ـ وضع محل كسب و پيشه از نظر نوع بنا.
۵ ـ مخارجي كه صاحب كسب و پيشه بمنظور آماده نمودن محل مزبور از حيث تزئينات داخلي و قفسه بندي و تهيه اشياء مورد لزوم متحمل گرديده است.
۶ ـ نوع كسب و پيشه يا تجارت.
ماده ۶ ـ مرجع رسيدگي به اعتراضات مربوط به حق كسب و پيشه يا تجارت كميسيون رسيدگي مذكور در ماده ۸ قانون نوسازي و عمران شهري است و نحوه اعلام ميزان حق كسب و پيشه يا تجارت به اشخاص ذينفع و مدت قبول اعتراضات طبق مقررات آييننامه تبصره ۲ ماده ۱۶ قانون مذكور مي‌باشد و كميسيون رسيدگي مذكور در ماده ۸ قانون نوسازي مكلف است علاوه بر رعايت آييننامه مربوط به خود هنگام رسيدگي به اعتراضات مربوط به ميزان حق كسب و پيشه نكات و ضوابط مذكور در ماده ۵ اين آييننامه را ملاك و مأخذ اظهار نظر قرار دهد.
ماده ۷ ـ در مورد طرحهاي مصوب توسعه معابر كه قبل از اجراي قانون نوسازي و عمران شهري اجراي آن از طرف شهرداري آگهي شده در صورتي كه در مسير اجراي طرح املاكي داراي حق كسب و پيشه باشد شهرداري مكلف است با رعايت مواد ۳ و ۴ و ۵ و ۶ اين آييننامه نسبت به‌تهيه و تنظيم فهرست و تعيين ميزان حق كسب و پيشه يا تجارت و پرداخت آن اقدام كند.
ماده ۸ ـ در صورتي كه تعلق حق كسب و پيشه يا تجارت به نحوي از انحاء متنازع فيه بوده و صاحب حق مشخص نباشد بهاي حق كسب و پيشه يا تجارت تا صدور حكم قطعي از مراجع دادگستري در صندوق شهرداري به عنوان سپرده باقي خواهد ماند و ذيحق مي‌تواند با تسليم رونوشت مصدق حكم دادگستري براي دريافت آن به شهرداري مراجعه نمايد و چنانچه بميزان معترض باشد ظرف يك ماه پس از ابلاغ حكم دادگستري مي‌تواند اعتراض خود را به كميسيون مذكور در ماده ۸ قانون نوسازي و عمران شهري تسليم دارد.
ماده ۹ ـ هرگاه در اثر اجراي طرحهاي توسعه و اصلاح معابر ملكي كه داراي حق كسب و پيشه و تجارت مي‌باشد كلا مورد تخريب قرار نگيرد و خرابي به كيفيتي باشد كه لطمه به محل كسب و پيشه يا تجارت وارد نسازد و ادامه همان كسب به تشخيص شهرداري در آن ميسر باشد حق كسب و پيشه يا تجارت به آن تعلق نخواهد گرفت. مرجع قبول اعتراضات در اين مورد و رسيدگي و تعيين تكليف قطعي كميسيون مذكور در ماده ۸ قانون نوسازي و عمران شهري مي‌باشد.